Ouder-kind hechting stimuleren door muziektherapie
Er is onderzoek gedaan naar het stimuleren van ouder-kind hechting door muziektherapie en de uitkomsten zijn eigenlijk vrij logisch.
Een klein tipje van de sluier voor wie geinteresseerd is. Ik moet er wel eerlijk bij vermelden dat de onderzoeken niet zijn gedaan in Nederland. Gelukkig zijn ouder-kind relaties in elk land en in elke cultuur, dus ook in Nederland. Dit verleidt mij meteen om een onderzoek te noemen hierover.Er is onderzoek gedaan bij baby's binnen 5 dagen na hun geboorte. Bij deze baby's hebben ze het geluid van hun huilen opgenomen. Er is een duidelijk verschil tussen franse en duitse baby huiltjes, nl. franse baby's huilen met een stijgend (in toonhoogte) huiltje en duitse baby's met een dalend huiltje. Dit is ook een duidelijk verschil in taal van de Fransen en de Duitsers. Dit betekent, dat baby's in de buik zich al "vormen" naar de melodische vorm van wat ze horen (Mampe et al. 2009).Een baby verkiest muziek boven spraak.Baby’s laten vooral voorkeur zien wanneer hun eigen moeder zingt, dan voor wanneer zij spreekt (Nakata en Trehub 2004). De voorkeur wordt nog groter, als moeder zingt op 'baby-taal achtige' manier (Trainor 1996). Babytaal heeft dan ook vaak meer melodie en hoogteverschillen in zich en wordt vaak gesproken met een liefdevolle stem. Een baby kan toonhoogte onderscheiden en de emotionele lading of intentie voelen of horen. Een baby weet heel goed of er liefdevol of afkeurend wordt gesproken (Bergeson en Trehub 1999). De muzikale ontwikkeling loopt gelijk op met de motorische, emotionele en spraak ontwikkeling van een baby.Het is bijzonder dat we dit eigenlijk allemaal weten en we hierin van nature een soort van taal hebben. Babytaal. We spreken hoog tegen een baby, zachter en heel melodieus. Ondanks culturele achtergronden gebruiken we zelfs dezelfde toonhoogtes om onze sussende, corrigerende of opgewonden bedoelingen kenbaar te maken aan een baby. Er is een studie gedaan onder 18 moeders met hun eerstgeboren kind over de ervaringen van wiegeliedjes. Conclusie is, dat wiegen, schudden, kloppen en rondlopen in de kamer, terwijl er gezongen wordt voor de baby heel gebruikelijk is (MacKinlay en Baker 2005 p. 88). Bewegen en muziek gaan hierin hand in hand. Zo komen ook weer veel gebieden bij elkaar.
Emotionele beschikbaarheid: in het melodische zingen voelt de baby de emotionele lading van de verzorger (liefdevol, troostend). Het kind kan zijn/haar verdriet bij de verzorger kwijt en er is liefdevol contact tussen beiden. Dit is essentieel voor een goede hechting.herkenning: de baby herkent de stem van de verzorger. Er is een test geweest dat moeder een liedje zong voor haar kind, terwijl dit werd opgenomen. Een week later werd haar gevraagd hetzelfde liedje te zingen. Moeder zong het liedje op dezelfde toonhoogte. Deze herkenning versterkt ook de emotionele band tussen moeder en kind. Speelse contact:Het contact wat zich afspeelt tussen verzorger en kind.
Nou, dan hebben we toch geen muziektherapeut nodig, denkt u misschien.
We weten het allemaal al en doen het ook. Toch zijn er wel voorbeelden te noemen, waarin dit niet zo makkelijk en natuurlijk afgaat. Stel, moeder is depressief. Misschien door een post natale depressie, misschien anders. De melodische lijnen en de babypraat zijn dan ineens niet meer zo makkelijk en natuurlijk. Ook de emotionele boodschap in haar stem klinkt anders. Stel, het pasgeboren kind is ernstig ziek. De eerste weken van zijn leven zijn gevuld met zorgen, slangetjes overal, operaties en artsen. Zijn ouders en iedereen om hem heen, doen alles wat ze kunnen om zijn leventje te redden. Gelukkig, hij redt het... en dan. Dit kleine mensje heeft al heel wat ellende achter de rug. Zijn vertrouwen is niet heel groot en de leuke speelse babytaal is hem ook nog vreemd. Zijn vader en moeder zijn nog niet bijgekomen van alle angst en spanning rondom zijn leven. Moeder houdt hem het liefst de hele dag vast en vader kijkt voortdurend bezorgd naar hem. En zo zijn er nog wel vele voorbeelden te noemen, waarin de "logische" dingen ineens moeilijk zijn.
Muzikale elementen zijn makkelijk te vertalen in het speelse contact tussen ouder en kind.
Muziek is een manier om een emotionele boodschap te uiten of over te brengen zonder daar direct woorden bij te (hoeven) hebben (Trehub 2003). Woorden kunnen later komen. In de eerste binding tussen verzorger en kind is deze emotionele boodschap het meest belangrijke. De communicatie met een kind is in het begin vooral emotioneel. Deze emotionele communicatie is fundamenteel in het versterken van de band. Deze uitwisseling van gevoelens is dus voor beiden waardevol!
In muziek mogen woorden ook een ondergeschikte rol hebben.
Zeker als het kind wat ouder is, kan muziektherapie een belangrijk aandeel vormen. Ouder en kind kunnen een heel expressieve interactie hebben met elkaar, waar beiden voortdurend bezig zijn om hun tempo, beweging, intensiteit en geluid af te stemmen op elkaar. Hierin is er een spel van elkaar ontvangen en proberen te begrijpen, met de ander 'in zee gaan' of juist niet. De emotionele lading delen met elkaar (Edwards 2011).